Organisatieschema
Een organisatieschema (ook wel organogram of organigram genoemd; Engels: organization chart) is een model van de structuur van een organisatie (bijvoorbeeld een onderneming, een publieke instantie, een vereniging of een stichting) of van een organisatieonderdeel (bijvoorbeeld een faculteit als onderdeel van een universiteit).
Een organisatieschema laat zien uit hoeveel verschillende onderdelen een organisatie bestaat, en in welke hiërarchische verhouding deze onderdelen ten opzichte van elkaar staan.
Organisatieonderdelen worden weergegeven als rechthoeken. Hun onderlinge hiërarchische verhouding wordt gemodelleerd als een transitieve relatie A → B die te lezen is als "A heeft zeggenschap over B". Deze relatie wordt met rechte lijnen aangegeven. De richting van de relatie wordt niet door pijlpunten aangegeven maar door de verticale rangschikking van de rechthoeken. Een lijn die rechthoek A verbindt met een lager gelegen rechthoek B geeft dus aan dat A zeggenschap heeft over B (of anders gezegd: dat B onder A valt).
Voorbeeld
(bron: Ministerie van Economische zaken)
Merk op:
- Bovenstaande figuur geeft slechts een deel van het organisatieschema van het Ministerie van Economische Zaken weer. Onder elke Directie Generaal vallen weer talrijke directies.
- Bij een organisatieschema wordt doorgaans onderscheid gemaakt tussen lijnafdelingen en stafafdelingen. Een lijnafdeling voert taken uit waarvoor het bovenliggende organisatieonderdeel verantwoordelijk is; een stafafdeling ondersteunt het bovenliggende organisatieonderdeel bij beleidsvorming en de aansturing van de lijnafdelingen. Grafisch wordt een stafafdeling daarom door een horizontale aftakking verbonden met de verticale vertakkingen naar de lijnafdelingen.
- Van elk organisatieonderdeel zou je weer een organisatieschema kunnen maken dat de functieverdeling binnen dat onderdeel beschrijft.
- Per organisatieonderdeel wordt in dit schema als extra gegeven ook de naam van de leidinggevende persoon vermeld.
