Gevoeligheidsanalyse

Gevoeligheidsanalyse (Engels: sensitivity analysis) van een computationeel model houdt in dat je voor elke invoervariabele van dat model nagaat hoe sterk de waarde(n) van de uitvoervariabele(n) veranderen als gevolg van een kleine verandering (±10%) van de waarde van die invoervariabele ten opzichte van de basis-casus.

(Met "±10%" wordt hier bedoeld: "plus of min tien procent", dus 10% boven respectievelijk onder de basiswaarde. Dus niet "ongeveer tien procent".)

Als één of meer uitvoervariabelen relatief sterker veranderen dan de relatieve verandering in een invoervariabele V dan wordt het model "gevoelig voor V" genoemd.

Wil je de gevoeligheid nog wat uitgebreider testen, dan kun je de invoervariabelen daarnaast bijvoorbeeld ook ±20% veranderen. In de Modelleerestafette is dit niet nodig (zeker niet bij een probabilistisch model, waarin je vanwege de stochasten toch al veel replicaties moet uitvoeren).

Voorbeeld

Ter illustratie gaan we na of het voorbeeldmodel dat als voorbeeld dient van een NCW-berekening gevoelig is. We doen dit door voor elk van de acht invoervariabelen (zie het modelschema) de waarde met ±10% te veranderen. Onderstaande tabel geeft weer tot welke relatieve verandering dit leidt in de uitvoervariabele (de NCW van de investering in een windturbine).

Merk op: De gevoeligheid voor een procentuele verandering is voor productie en E-prijs exact gelijk. Dit volgt uit de berekening van de cash in, die immers gelijk is aan productie × E-prijs. Bij een vermenigvuldiging maakt het voor de uitkomst niet uit welke van de twee getallen met een factor α wordt vermenigvuldigd.

Door voor elke invoervariabele de veranderingen in een grafiek weer te geven wordt in één oogopslag duidelijk voor welke invoervariabelen het model het meest gevoelig is (namelijk voor de variabelen met die de sterkste stijging of daling vertonen).

Deze analyse vind je in het werkblad Gevoeligheidsanalyse van de uitwerking van het NCW-voorbeeld in Excel.

Zie ook

• Experimenteel ontwerp
• De kennisclips over gevoeligheidsanalyse op YouTube: Deel 1 en Deel 2.
• Bestand:TB112-replicaties.pdf waarin staat hoe je snel veel replicaties in Excel kunt uitvoeren.
• Oefeningen:Gevoeligheidsanalyse